Những kỹ năng cứng (hard skills) như viết lách, tính toán và hiểu biết khoa học luôn đóng vai trò quan trọng trong thế giới học thuật và nghề nghiệp. Tuy nhiên, các kỹ năng mềm (soft skills) cũng đang được đề cao. Kỹ năng mềm bao gồm những thứ như khả năng thích ứng với sự thay đổi hoàn cảnh, tinh thần sẵn sàng học hỏi thông qua kinh nghiệm… Sau đây là 5 kỹ năng mềm quan trọng những mà mỗi sinh viên cao đẳng/đại học nên trang bị cho mình:
1. Kỹ năng hợp tác (collaboration skills)
Khả năng làm việc nhóm hiệu quả là một khả năng quan trọng mà sinh viên cần có. Trong quá trình học tập và thực hành, con của bạn sẽ phải hợp tác với những người khác trong các dự án, đón nhận những ý kiến mang tính xây dựng từ những người xung quanh. Những người chỉ biết làm việc độc lập có thể sẽ gặp khó khăn khi bước vào đại học/cao đẳng và khi đi làm sau này, do phần lớn các ngành nghề đều đòi hỏi kỹ năng làm việc nhóm.
Các học sinh có thể phát triển những kỹ năng cần thiết trong hợp tác với người khác bằng nhiều cách, như tham gia vào những hoạt động thể thao và sinh hoạt ngoại khóa (extracurricular activities). Các em cũng có thể tham gia các dự án đội nhóm (team-based projects) như hoạt động phục vụ (service activities) trong các năm cuối cấp ba.
2. Kỹ năng giao tiếp và kết nối cá nhân (communication and interpersonal skills)
Rất nhiều nhà thuê mướn lao động ngày nay phản ánh rằng người trẻ không biết cách duy trì một cuộc giao tiếp hiệu quả, không biết làm những việc như đặt câu hỏi, lắng nghe tích cực và duy trì giao tiếp bằng mắt.
Sự thiếu hụt những kỹ năng này có thể khiến các em thể hiện kém trong các buổi phỏng vấn tuyển sinh hay phỏng vấn tuyển dụng, và những tình huống khác. Học sinh cấp ba có thể cải thiện các kỹ năng này bằng cách đối thoại với các giáo viên của mình trong bối cảnh một-kèm-một (one-to-one settings). Đi thực tập trong môi trường làm việc chuyên nghiệp cũng là cách hay để cải thiện kỹ năng giao tiếp và kết nối cá nhân.
3. Kỹ năng giải quyết vấn đề (problem-solving)
Các sinh viên sẽ đối mặt với một số thử thách ngoài dự tính trong cuộc sống của họ. Họ sẽ phải khắc phục chúng mà gần như không có sự trợ giúp nào. Họ sẽ phải giải quyết vấn đề một cách sáng tạo, phải đưa ra giải pháp mà không theo một công thức sẵn có nào.
Các học sinh, sinh viên có thể cải thiện khả năng giải quyết vấn đề bằng cách ghi danh học những lớp áp dụng viêc học thông qua kinh nghiệm (experiential learning) thay cho học thuộc lòng. Các em cũng nên thử những lĩnh vực mới, đặt các em vào những tình huống mà các em chưa quen thuộc hoặc thậm chỉ là thấy không thoải mái, như câu lạc bộ biện luận (debate club) hay thi Olympic Khoa học (Science Olympiad), v.v…
4. Kỹ năng quản lý thời gian (time management skills)
Khi bước vào cao đẳng/đại học, các em sẽ phải hoàn toàn tự chủ trong việc quản lý thời gian và sinh hoạt của mình. Không chỉ ở cao đẳng/đại học, khả năng thu xếp và hoạch định giờ giấc còn quan trọng trong cuộc sống các em sau này.
Học sinh trung học (high school students) có thể cải thiện kỹ năng này bằng cách tiếp nhận trách nhiệm trong nhiều lĩnh vực khác nhau tại trường – không gì phải triển khả năng nhận biết ưu tiên nhanh bằng các tình huống mang tính cấp thiết – hoặc tìm kiếm kinh nghiệm làm việc thông qua các khóa thực tập (internship), công việc tình nguyện (volunteer work) hay các cơ hội khác.
5. Kỹ năng lãnh đạo (leadership skills)
Trong quá trình làm việc nhóm, biết thể hiện khả năng lãnh đạo khi cần thiết cũng là một kỹ năng quan trọng.
Khi tuyển dụng, các công ty thường mong muốn tìm người có phẩm chất lãnh đạo, chứ không phải những người như Thiên Lôi – chỉ biết “sai đâu đánh đó”. Cách tốt nhất để các em học sinh xây dựng kỹ năng này là tìm kiếm những cơ hội phát huy tính lãnh đạo ở trường; ví dụ như làm đội trưởng một đội thể thao, tham gia quản lý học sinh (student government), hoặc lãnh đạo một nhóm ngoại khóa…
Triệu Khánh Ngọc – VietBeauty Magazine
